Atopowe zapalanie skóry u psów

Atopowe zapalenie skóry, to alergiczna choroba skóry występująca u psów, wywołana alergenami obecnymi w środowisku. Podobnie jak egzema u ludzi, jest to częsty problem, dotykający 10–15% psów. Atopowe zapalenie skóry jest chorobą trwającą całe życie, którą należy dobrze kontrolować, w przeciwnym razie może powodować cierpienie psów i ich właścicieli, tych pierwszych ze względu na ciągłe podrażnienie swędzącej skóry, i obu, ze względu na brak snu spowodowany ciągłym drapaniem.

Atopowe zapalenie skóry powoduje szeroką gamę objawów. W większości przypadków pierwsze objawy pojawiają się między 6 miesiącem a 3 rokiem życia. Niektóre psy mają tak łagodne objawy, że właściciele mogą nie zdawać sobie sprawy, że ich pies ma alergię. Jednakże u poważnie chorych psów może ona powodować ciągłe i silne swędzenie, co może prowadzić do samourazów i poważnych uszkodzeń skóry. Dość często (choć nie zawsze) wzór zapalenia skóry daje lekarzowi weterynarii wskazówkę, że zwierzę ma alergię.

W dłuższej perspektywie, jeśli alergia pozostanie nieleczona, mogą pojawić się zmiany skórne – skóra staje się pogrubiała i ciemniejsza. Klasyczne miejsca występowania to twarz, uszy, broda, pachy, brzuch, okolice pachwin oraz łapy – szczególnie przestrzenie między palcami.

Czy są rasy, u których atopowe zapalenie skóry występuje częściej niż u innych?

Ze względu na tak silny związek z niektórymi rasami od dawna podejrzewano, że istnieje genetyczne powiązanie z atopowym zapaleniem skóry. Uważa się, że określone uwarunkowania genetyczne powodują osłabienie bariery skórnej, co ułatwia przenikanie przez skórę substancji wyzwalającej, takiej jak pyłki (znane jako „alergen”). Rasy predysponowane do atopowego zapalenia skóry obejmują zwłaszcza west highland white teriery, golden retrievery, labrador retrievery, shar pei, dalmatyńczyki, boksery, boston teriery, buldogi (angielskie i francuskie), bulteriery, mopsy, owczarki niemieckie i bichon frise.

Ostatni krok; identyfikacja alergenów wywołujących atopowe zapalenie skóry

Gdy lekarz weterynarii wykluczy wszystkie inne możliwe przyczyny chorób skóry i będzie miał pewność, że Twoje zwierzę ma atopową skórę, może zalecić potwierdzenie diagnozy za pomocą testu na atopowe zapalenie skóry. Istnieją dwa powszechnie stosowane testy na atopowe zapalenie skóry. Badanie śródskórne polega na wstrzyknięciu pod skórę niewielkiej ilości możliwego antygenu (tj. pyłku) i sprawdzeniu, czy wystąpi reakcja (małe, bezbolesne pokrzywki, które szybko ustępują). Następnie przeprowadza się badanie krwi, serologię swoistych dla alergenów IgE (IgE to specyficzny rodzaj przeciwciał), które sprawdza podwyższony poziom IgE w stosunku do powszechnych antygenów. Oba te testy nie są zbyt dokładne i dlatego przed ich wykonaniem należy najpierw wykluczyć wszystkie inne możliwe przyczyny.

Obecnie nie ma leku na atopowe zapalenie skóry, dlatego leczenie ma na celu złagodzenie swędzenia, bólu skóry lub sprawienie, aby organizm tolerował alergeny. Często potrzebne są różne podejścia do leczenia, które będą się zmieniać przez całe życie psa. Leczenie atopowego zapalenia skóry można ogólnie podzielić na następujące kategorie: leczenie współistniejących problemów skórnych, leczenie poprawiające jakość bariery skórnej, zmniejszające ekspozycję na alergen i tłumiące nieprawidłową reakcję zapalną.

Unikanie czynników wyzwalających

Jeśli znalazłeś specyficzny alergen swojego psa, unikaj go tak bardzo, jak to możliwe. Trudność polega na tym, że alergenów zazwyczaj bardzo trudno jest uniknąć lub usunąć je ze środowiska. W przypadku alergenów sezonowych, takich jak pyłki, istnieje nadzieja, że przynajmniej przez część roku zwierzę będzie odczuwać ulgę. Alergeny niesezonowe, będące częstą przyczyną atopowego zapalenia skóry u psów, takie jak roztocze kurzu domowego, mogą być bardzo trudne do usunięcia ze środowiska.

Usunięcie dywanów, regularne odkurzanie oraz regularne czyszczenie legowiska może pomóc w zmniejszeniu objawów roztoczy kurzu domowego.

Możesz także unikać spacerów z psem, gdy poziom pyłków jest wysoki, a kluczem jest unikanie chodzenia po wysokiej trawie. Pomocne może być również umycie lub wytarcie psa po spacerze.

Należy też obserwować, czy niewielkie zmniejszenie natężenia zamiast dążenia do całkowitego wyleczenia klinicznego może zapewnić dobrą jakość życia Twojego zwierzaka przy najniższym możliwym poziomie leków.

Wszystkie psy z atopią powinny ściśle co miesiąc otrzymywać środki przeciwko pasożytom skórnym, zwłaszcza pchłom.

Oprócz atopowego zapalenia skóry, kontrola diety może również pomóc w leczeniu podstawowej alergii pokarmowej; po zidentyfikowaniu alergenu pokarmowego rozwiązaniem jest znalezienie produktu, który go nie zawiera. Należy to zawsze robić pod ścisłym nadzorem weterynarza.

Leczenie wtórnych infekcji skóry

Większość infekcji skóry jest spowodowana przez bakterie i drożdże, które naturalnie żyją na powierzchni skóry, a na skórze atopowej często dochodzi do nadmiernego rozrostu tych drobnoustrojów. Jeśli zauważysz u swojego psa oznaki wtórnej infekcji, umów się na wizytę u weterynarza. Bakteryjne zakażenie skóry można często leczyć za pomocą produktów do stosowania miejscowego. Drożdżaki, takie jak Malassezia, można również zwalczać za pomocą produktów do stosowania miejscowego. Stosowanie przez kilka tygodni antyseptycznych produktów do stosowania miejscowego, takich jak szampon i pianka DOUXO® S3 PYO zawierające 3% chlorheksydyny, zmniejszy ich liczbę i powodowane przez nie stany zapalne, nie wysuszając skóry, jednocześnie kojąc skórę i wzmacniając uszkodzoną barierę skórną.

Regularnie aplikuj produkty do stosowania miejscowego, aby poprawić barierę ochronną skóry, ukoić skórę i zrównoważyć mikrobiotę

W przypadku atopowego zapalenia skóry bariera skórna psa ulega uszkodzeniu i wymaga wsparcia, aby ją naprawić. Kluczową częścią tego są produkty do stosowania miejscowego, stosowane bezpośrednio na swędzącą, wrażliwą i podrażnioną skórę, z bardzo niskim ryzykiem wystąpienia działań niepożądanych. Niektóre produkty, jak np. linia DOUXO® S3 CALM, mogą wspomagać odbudowę trzech barier ochronnych skóry (mechanicznej, mikrobiologicznej i immunologicznej).

Skutecznym planem stosowania takich produktów do stosowania miejscowego jest stosowanie kombinacji szamponów i pianek. Szampon służy w pierwszej kolejności do oczyszczenia skóry i sierści, usunięcia brudu, zanieczyszczeń, martwego naskórka i alergenów. Ale oczywiście jest on spłukiwany, więc składniki mają tylko określony czas kontaktu ze skórą. Aby temu zaradzić, można zastosować pianki, których nie spłukuje się, dzięki czemu składniki dłużej utrzymują się na skórze.

Zmniejszanie reakcji zapalnej i swędzenia za pomocą leków

Jeśli nie można wyeliminować alergenów wyzwalających objawy, może być konieczne stłumienie nieprawidłowej reakcji zapalnej i swędzenia za pomocą leków przepisanych przez weterynarza, takich jak glukokortykoidy (sterydy). Są przydatne dok rótkotrwałego stosowania w leczeniu zaostrzeń. Podawanie leku w postaci sprayu, a nie tabletek, pomaga niektórym pacjentom uniknąć działań niepożądanych.

Można podać pewne leki modyfikujące odpowiedź układu odpornościowego (tzw. leki immunomodulujące), a niektóre z nich można podać głównie w celu złagodzenia swędzenia. Można również rozważyć podanie leków przeciwhistaminowych, ale u psów te leki same nie działają tak dobrze, jak u ludzi. Twój lekarz weterynarii opracuje plan leczenia najbardziej odpowiedni dla Twojego psa.

Leczenie przyczyny

Immunoterapia swoista dla alergenu lub terapia odczulająca to leczenie, podczas którego psom podaje się rozcieńczoną wersję alergenu jako rodzaj szczepionki. Pies przyzwyczaja się do alergenu i reakcje stają się mniej dotkliwe. Ta terapia poprawia stan skóry u około 50-80% psów (całkowita poprawa stanu skóry lub ograniczenie stosowania leków), wyniki zależą również od alergenu. Lekarz weterynarii poinformuje Cię, czy takie leczenie może być skuteczne. Co więcej, zastrzyki muszą być podawane co miesiąc nawet przez 12 miesięcy, aby dowiedzieć się, czy odczulanie zadziałało.